Caulet-rabo
Brassica napus
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Rabo-cau, Caulet-navèu, Colza.
Nom en français : Colza.
Descripcioun :Lou caulet-rabo es uno planto cultivado pèr l'alimentacioun. Pamens se pòu, raramen, trouba en deforo di champ, pèr eisèmple en ribo de routo e aqui, soulet, èi mai tihous pèr lou recounèisse pèr qu n'en a pas l'usanço. Se destrìo dis àutri Brassica qu'a si boudousco escartado de la cambo, si fueio que l'embrasson e encaro que si sepalo parton un pau sus lou coustat.
Usanço :I'a dos meno de caulet-rabo : siegue aquéu cultiva pèr li grano, pèr n'en faire d'òli, la subsp. napus (caulet-rabo o colza), siegue aquéu cultiva pèr li racino e que douno de caulet-navèu ("Rutabaga" en francés) de la subsp. napobrassica o rapifera.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1(1,5) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Brassica
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino mediterranenco
Ref. sc. : Brassica napus L., 1753
Bos-pudènt
Anagyris foetida
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Erbo-dóu-faiòu.
Noms en français : Anagyre fétide, Bois puant.
Descripcioun :Lou bos-pudènt es un aubret de 1 à 4 mètre, rare, que trachis proche d'anciàni fourtificacioun (abadié, fort, oppidum...) ounte es esta planta i'a d'an. Sèmblo veni de Grèço. Flouris d'ouro dins l'ivèr emé de flour, groupado pèr 3, jauno e sedouso, coume li jóuini ramo e lou dessouto de fueio. Lou noum vèn que lou bos pudis, subretout li jóuini ramo. La planto èi marcado sus la listo roujo, categourìo VU (vulnerablo).
Usanço :Aleva li grano, touto la planto es empouisounanto, d'enfant soun esta empouisouna en manjant li dòusso que sèmblon (un pau !) de baneto. Caup d'alcalouïde (anagyrine) qu'atacon li nèrvi e empachon pau à cha pau l'alenamen. Pèr acò, s'en fau proun mesfisa dins li preparacioun de poutingo.
Port : Aubre
Taio : 1 à 4 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anagyris
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,8 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 300 m
Aparado : Noun
Remarco :
Febrié à Abriéu
Liò : Pendis roucaious
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Anagyris foetida L., 1753